Szkolenie psa rasy Bernardyn - wychowanie szczeniaka

Poniżej mały spis treści:

• bernardyn historia rasy
• co bernardyn ma w beczce
• bernardyn Barry - wzruszająca historia psa
• bernardyny krótkowłose czy długowłose
• początki hodowli bernardynów
• ile waży bernardyn
• charakter bernardyna i usposobienie
• użytkowość bernardynów
• tresura bernardyna
• bernardyn a dziecko
• szczeniak bernardyn gryzie
• problemy z bernardynem

Jaka niesamowita historia krąży wokół psów Bernardynów?

Psy rasy Bernardyn są ulubioną rasą wielu ludzi, ze względu na swój przyjacielski temperament, ładne kolorowe umaszczenie, dostojny rozmiar oraz dzięki jednej z najbardziej romantycznych historii jakie mogą krążyć wokół psów.

Pierwsza wzruszająca historia dotyczy psa Barrego, który odnalazł w śniegu matkę z dzieckiem i matka wsadziła dziecko na plecy psa i pies zaniósł je do klasztoru gdzie dziecko uratowano, matka jednak zmarła. Więcej o słynnym psie Barrym przeczytaj w dalszej części tego artykułu na temat tego jak zginął pies Barry.

Historia rasy Bernardyn - romantyczna historia, czyli 'pies mnichów ratujący ludzi w górach'.

W Alpach, w przełęczy świętego Bernarda mieszkający tam mnisi wraz z ich psami mają na koncie ponad 2000 uratowanych ludzkich żyć. Wszystko ma związek z tym, że ta przełęcz choć przez większą część roku jest ośnieżona to jest w tamtym regionie jedynym dostępnym miejscem do przejścia przez pasmo górskie, dlatego setki lat temu, gdy nie istniały samoloty ani samochody ludzie podróżowali często pieszo przez tę górską przełęcz, jeśli zmuszeni byli przejść na drugą stronę Alp (ze Szwajcarii do Włoch). Nie było takiej opcji, żeby poczekać aż śnieg stopnieje i będzie ładna pogoda, tak górska przełęcz bowiem przez większą część roku jest ośnieżona. Metr śniegu i minus 22 stopnie to najczęściej spotykana 'pogoda' jaką tam zastaniesz.

Mnisi i psy Bernardyny - czyli co pies Bernardyn ma w beczce ? 🙂

Choć mnisi zamieszkiwali przełęcz od roku 1050 to psy posiadali dopiero od 1660 roku i nie były to od razu psy z beczką alkoholu na szyi 🙂 Uważa się, że mieszkańcy wiosek górskich z tamtych regionów posiadali psy 'farmerskie' pełniące rolę psów stróżujących i pilnujących zwierząt na farmie, niektórzy określają je jako ówczesne 'rude psy' lub psy w typie mastifa.

Gdy psy pojawiały się u mnichów to nie pełniły odrazu roli psów ratowników górskich. Raczej były używane jako psy towarzyszące mnichom i psy stróżujące. Znajdują się też wzmianki w książkach, że mnisi pomagali ludziom jako przewodnicy górscy i około roku 1750 towarzyszyły im wtedy psy podczas tych górskich wędrówek z podróżnikami próbującymi przejść na drugą stronę alp.

Co do beczki z alkoholem noszonej przez te psy na szyi to z tego co wiem, jest to tylko legenda. Ponoć jeden artysta namalował kiedyś tak psa na swoim obrazie i obraz ten spodobał się wielu ludziom i zyskał na popularności i potem zaczęto używać takich skonstruowanych beczek aby psy je nosiły. Ponoć nie było jednak w nich alkoholu. Jednak jaka była prawda tego chyba nikt nie wie. Legendy jednak krążą cały czas, wykorzystywane są też w filmach, gdzie bernardyn z beczką pełną whisky na szyji odnajduje kogoś zakopanego w śniegu i człowiek odzyskuje siły i rozgrzewa się biorąc sobie łyk alkoholu z beczki którą nosił pies.

Darmowe noclegi u mnichów i akcje ratunkowe z narażeniem życia mnicha i psa bernardyna

Ze względu na to, że mnisi oferowali podróżnym za darmo 3 dniowy pobyt w klasztorze wraz z wyżywieniem, to przejście przez górską przełęcz świętego bernarda stało się bardziej popularne. Są informacje o tym, że w roku 1800 mnisi gościli nawet 20tys ludzi rocznie. Zdarzały się również wtedy akcje ratunkowe, gdzie mnisi wraz z psami ruszali w góry na pomoc podróżnym lub pomagali w przeprawie. W zapiskach mnichów są wzmianki o tym, że w niektórych akcjach ratunkowych ginął zakonnik wraz z psem.

Barry - najsłynniejszy pies bernardyn - wzruszająca historia psa ratownika górskiego.

Barry to najbardziej znany pies ratownik żyjący w klasztorze z mnichami. Sam uratował 40 ludzi, którym groziła śmierć w górach. Oraz pracował i pomagał w wielu górskich przeprawach u boku mnichów.

Legenda o psie Barrym i tzw. romantyczna historia na temat końca jego życia

Legenda mówi, że Barry to pies który uratował 40 ludzi a zginął z ręki 41 osoby. Krąży historia o tym, że Barry zginął gdy podszedł do 41osoby, którą miał uratować a przestraszony człowiek uderzył psa jakimś przedmiotem i pies wrócił ranny do klasztoru i zmarł.

Historia ta choć wzruszająca, to niestety nie jest prawdziwa, prawda jest taka, że bernardyn Barry żył lat 14, pracował i pomagał w klasztorze przez 12lat a potem trafił na psią emeryturę.

Mnisi na cześć psa Barrego nawet ówcześnie zawsze jednego psa mieszkającego przy klasztorze nazywają jego imieniem.

Słynny pies Barry znajduje się w muzeum historii naturalnej w Bernie jako eksponat.

Bernardyny długo czy krótkowłose - jakie wybierali mnisi?

W okolicach roku 1830 wierzy się, że psy zamieszkujące przełęcz krzyżowano z Leonbergerami, Nowofunlandami czy Pirenejskimi Psami Górskimi - myślano, że długa okrywa włosowa będzie psom pomocna, jednak okazało się to błędnym myśleniem. Jak wyglądał pies Barry i jaką miał sierść można zobaczyć bo jak pisałem, jego ciało zachowano jako eksponat muzealny, ówczesne psy mnichów świetnie sobie radziły w mrozie i w śniegu Alp i nie były to psy długowłose - miały one bardzo gęstą sierść, z grubym podszerstkiem - nie były to jednak psy długowłose. Mnisi zauważyli, że psy długowłose mają problemy podczas pracy w śniegu i lodzie i że ta okrywa włosowa się nie sprawdza. Dlatego też mnisi na swój sposób prowadzili hodowlę psów świętego Bernarda - gdy rodziły się szczeniaki długowłose to były oddawane do gospodarstw wiejskich u podnóża gór, w klasztorze pozostawały psy o krótszej sierści.

Koniec ery psów ratowników z przełęczy świętego Bernarda

Z poczatkiem XX wieku podróżowanie pieszo przez przełęcz stawało się coraz mniej popularne.  Powstały też inne drogi i szlaki. Teraz przełęcz służy raczej turystom, którzy chcą pozwiedzać ten teren i zobaczyć klasztor mnichów i psy bernardyny. Bo mieszkający tam ludzie dalej prowadzą hodowlę bernardynów, nie są to jednak psi ratownicy górscy.

Hodowla czysto rasowych Bernardynów - jak to się zaczęło?

Poza klasztorem pierwszym hodowcą, który chciał dążyć do hodowli czystorasowej był Szwajcar z okolic Berna - Pan Schumacher. Dążył on do tego aby psy hodowane przez niego były bliskie ideałowi czyli aby jak najbardziej przypominały słynnego psa Barrego.

Bernardyny wówczas nazywane były różnorako: nazywano je 'świete psy', 'mastify świętego bernarda', 'górskie mastify', 'barryhund', 'psy górskie', 'psy alpejskie' itp.

Bernardyny - wzorzec rasy teraz a kiedyś i porównanie do słynnego psa barrego.

Obecnie psy Bernardyny bardzo się różnią od ich słynnego poprzednika i wzoru czyli od psa Barrego. Bernardyny z lat 1800 były mniejsze niż te hodowane 100lat później.

Bernadyny - ile ważą i jakie są duże? ile mają wzrostu?

Jak na swoje czasy pies Barry był uważany za ogromnego psa - miał on 66cm w kłębie. Obecnie bernardyny jako 'psie giganty' mają czasem po 90cm w kłębie i ważą 80-90kg. Zwróćcie też uwagę na różnicę w budowie głowy psa Barrego a ówczesnych Bernardynów.

Szczątkowy palec u Bernardynów - tzn. piąty palec u psa - co to jest i co z tym robić?

Niektóry bernardyny mają tzw. piąty palec, ten dodatkowy pazur jest tak blisko psiej stopy że często jest uznawany za kolejny palec. Ten fragment psiej łapy miał pomagać psu podczas chodzenia po głębokim śniegu. Teraz gdy mało który bernardyn spędza życie na śniegu ten piąty szczątkowy palec jest u psów zwykle usuwany, bo nie jest im do niczego potrzebny.

Bernardyn usposobienie - charakter

Aktualnie mało który bernardyn pracuje jako pies ratownik, czy ogólnie jako pies typowo pracujący. Bernardyn to teraz pies towarzyszący człowiekowi. Usposobienie bernardyna można opisać jako 'miły, sympatyczny,przyjacielski' - odnosi się to do opiekunów psa i rodziny z którą pies żyje. Do obcych ludzi dorosły bernardyn zwykle nie jest taki 'sympatyczny', tylko traktuje raczej obcych jako intruzów na swoim terenie.

Charakter bernardyna różni się też znacznie pomiędzy poszczególnymi psami, nawet z tego samego miotu po tych samych psich rodzicach znajdziesz bardzo różne charaktery. Także czasem warto porozmawiać z hodowcą o różnicach w charakterze szczeniaków i wybrać psa odpowiedniego pod siebie - w zależności powiedzmy od tego, czy pies ma być przyjacielem dzieci i 'pieszczochem dla całej rodziny a nawet sąsiadów' czy też kupujemy psa z myślą typowo o stróżowaniu lub psa do pracy węchowej lub psa do pracy ratownika.

Do jakiej pracy nadaje się Bernardyn? (użytkowość psów bernardynów)

Bernardyn może sprawdzić się jako pies do pracy węchowej, znane są przypadki służby takich psów w służbach ratowniczych w Szwajcarii, niektóre bernardyny po odpowiedniej selekcji szczeniaka i po szkoleniu mogą pracować jako psy poszukiwawczo-ratownicze - choć do pracy w górach jako pies lawinowy najczęściej wykorzystywane są owczarki niemieckie. Bernardyny można też nauczyć aby chodziły z przypiętym do nich wózkiem - musisz jednak skonstruować odpowiednie 'rusztowanie' aby nie obciążało ono kręgosłupa psa oraz dostosować ciężar wózka do psa. Bernardyn pracuje wtedy jako taki 'pies pociągowy' 😉 Podobnie do berneńskich psów pasterskich. Słyszałem również o tym, że niektóre Bernardyny za granicą wykorzystywano w zawodach dla psów weigh-pulling - czyli pies ma ciągnąć jak największy ciężar.

Tresura Bernardyna - rozpocznij szkolenie psa od 3 miesiąca życia - to bardzo ważne!

Tresura bernardyna powinna rozpocząć się tak wcześnie z kilku powodów. Po pierwsze w trakcie szkolenia psa budujesz z nim porozumienie i relację. Uczysz psa, że Twoje słowa coś znaczą, że psu opłaca się Ciebie słuchać, bo dostaje nagrody za dobre zachowanie.

Szkolenie bernardyna szczeniaka 3 miesięcznego powinno obejmować naukę podstawowych komend takich jak 'siad', 'leżeć' i 'zostań'.

W trakcie szkolenia psa wytwarza się między Wami więź, pies dobrze kojarzy sobie Twoją obecność, możesz też w trakcie tresury po przyzwyczajać psa do różnych zabiegów pielęgnacyjnych, do tego, że zaglądasz psu do ucha, oka czy do pyska. Warto tego nauczyć szczeniaka gdy ma 2-3miesiące. Zrób to chociaż 3razy w tygodniu - zajrzyj psu do ucha, oka, do pyska i złap psią łapę i obejrzyj ją a za 'zajrzenie' do każdego miejsca daj psu smakołyk. Przyda Ci się to wszystko za kilka miesięcy gdy pies stanie się bardzo silny a Ty z jakiś powodów będzie potrzebował zajrzeć psu do oka czy obejrzeć psią łapę bo pies doznał jakiegoś urazu. Gdy pies będzie przyzwyczajony do tego, że dostawał smakołyki zaraz po tym jak zajrzałeś mu do ucha lub oka to będzie to lubił, nie będzie się buntował, pozwoli abyś robił z nim cokolwiek chcesz. I o to nam chodzi, abyś nie musiał dużego i bardzo silnego psa zmuszać wbrew jego woli do czegoś czego nie zna i nie lubi lub czego się boi.

Pamiętaj aby szkolenie bernardyna obejmowało przyzwyczajanie do zabiegów pielęgnacyjnych.

Nie ważne czy chodzisz z psem do szkoły szkolenia psów, czy prowadzisz samodzielnie szkolenie swojego psa - pamiętaj o tym aby przyzwyczajać psa do szczotki do czesania - jako takie minimum pielęgnacyjne. TO co pisałem wcześniej o zaglądaniu do ucha i przeglądania łap psa też się przyda, bo czasem włosy trzeba powycinać z okolic uszu i łap. Miotający się z całych sił bernardyn jest naprawdę nie do powstrzymania przez jedną osobę - jeśli Twój pies latem będzie potrzebował czesania lub strzyżenia ze względu na wysokie temperatury to naprawdę podziękujesz mi za to, że gdy pies był młody został przyzwyczajony do czesania. Przecież to dla dobra psa przeprowadzamy różne zabiegi pielęgnacyjne.

Przyzwyczajanie psa do kagańca - czyli bardzo ważny moment w trakcie tresury bernardyna.

Kup kaganiec dużo wcześniej niż go naprawdę potrzebujesz, nawet jeśli tydzień czasu zajmie Ci przyzwyczajenie psa do kagańca, to warto to zrobić w sposób cierpliwy i łagodny, możesz to nawet potraktować jako naukę takiej sztuczki dla psa w stylu 'wsadzisz pysk do kagańca na chwilę to dostaniesz smakołyk' - chodzi o to, aby pies się nie stresował kagańcem, aby nie uciekał i nie panikował na jego widok. Niech to będzie coś co pies dobrze zna i nie przejmuje się tym. Przyda Ci się to bardzo, gdy dorosły już bernardyn będzie potrzebował wizyty weterynarza. Dla bezpieczeństwa obcej osoby, w tym wypadku weterynarza który ma podjąć się jakiejś czynności wobec psa dobrze aby pies miał kaganiec założony. Profilaktyki pod kątem bezpieczeństwa w takich sytuacjach moim zdaniem nigdy za wiele.
Dorosły bernardyn to nie jest mały piesek którego złapiesz, przytrzymasz i na siłę mu założysz kaganiec czy tego chce czy nie. Jeśli choć raz zobaczysz jak bernardyn walczy, wyrywa się i atakuje gdy coś mu się nie podoba i chce się wyrwać i wydostać z jakiejś sytuacji, to naprawdę oczy Ci się otworzą, zobaczysz jaki to jest silny pies, którego bardzo trudno opanować jeśli pies nie ma z Tobą dobrej relacji, jeśli nie zna komend i jeśli nie był wcześniej do różnych sytuacji przyzwyczajany. Dlatego też tak dużą wagę przykładam do ćwiczeń ze szczeniakiem bernardyna i nie chodzi tu tylko o o to, że szczeniak jest słabszy i mógłbyś go do różnych rzeczy zmuszać, raczej chodzi o to, że pies taki codziennie jest pełen energii, jest codziennie skory do zabawy i do ćwiczeń - także wystarczy garść smakołyków i codziennie możemy po trochu szkolić psa i przyzwyczajać do różnych komend i do różnych sytuacji, które go mogą w życiu spotkać. Zamiast puszczać tylko psa luzem 'aby się wybiegał' można zainwestować te 10-15 minut dziennie na przemyślane ćwiczenia z psem i zobaczysz, że po miesiącu czy dwóch Twój pies będzie dobrze wyszkolony i posłuszny w większości sytuacji, nie będzie psem problematycznym i będzie świecił przykładem wśród innych psów. Dokładnie co i jak ćwiczyć z psem, oraz jak sobie ustalić harmonogram szkolenia szczeniaka dowiesz się gdy spotkamy się na indywidualną lekcję szkolenia psa. Zapraszam do działu kontakt i do wysłania do mnie wiadomości jeśli masz bernardyna i chcesz rozpocząć jego tresurę.

Bernardyn a dzieci

O to niemal wszyscy pytają, ale niestety nie ma na to pytanie jednoznacznej odpowiedzi - nie mogę Ci powiedzieć, że 'bernardyn to dobry pies dla dziecka' bo byłoby to wielkim uogólnieniem. Jak pisałem wcześniej bernardyny potrafią się bardzo różnić między sobą. Mówiąc prostym językiem jedne są bardziej uległe i spokojne niż inne, zdarzają się mocno przebojowe osobniki, które lubią 'stawiać na swoim' i które nie są zbyt delikatne do dzieci. Jak każdy pies tak samo i bernardyn gdy się bawi to trochę się 'wygłupia' i szaleje z radości - w trakcie takich zabaw głównym problemem jest wielka waga psa w porównaniu do dziecka, bo szczeniak bernardyna może ważyć 30kg i gdy z radością skoczy na dziecko to dziecko się przewróci i będzie niemiło wspominać zabawkę z psem. Szczeniaki bernardyna z dziećmi uwielbiają się bawić, i często zdarza się, że nie nauczone dobrych manier złapią dziecko za fragment ubrania i chcą się bawić w szarpanie i przeciągnie podobnie jak to robią inne psy, ale powiedzmy taki york czy shih tzu gdy jest szczeniaczkiem i złapie za rękaw dziecko bo chce się pobawić to nie sprawia takich problemów jak bernardyn, który gdy pociągnie dziecko zębami to dziecko się przewraca bo pies ma tak dużo siły.

Bernardyn szczeniak wychowanie.
Jeśli szczeniak bernardyn gryzie - to co robić?

Takich pytań też dostaję bardzo wiele, że szczeniak gryzie, pisałem o tym wiele razy i tak samo tyczy się to bernardyna, że z jednej strony to zupełnie normalne, że szczeniaki gryzą - jedna rzecz jaką trzeba zrobić to nauczyć je co im wolno gryźć a czego nie wolno. Trzeba też im dać okazję do tego, aby mogły bawić się z nami zabawkami, aby widział taki szczeniak, że jak gryzie i szarpie gruby sznur służący za zabawkę to człowiek jest zadowolony, ale nie wolno psu gryźć naszych rąk ani ubrań. Więcej zasad postępowania ze szczeniakami oraz pomysły na gry i zabawy dla szczeniaków które uczą je dobrych manier pokazuję moim klientom w trakcie lekcji szkolenia psa - także zapraszam do kontaktu w sprawie indywidualnej lekcji dla Twojego bernardyna.

Przeczytaj: pierwsza noc szczeniaka w domu co robić

Bernardyn jako pies stróżujący

Zapewne bernardyn sprawdzi się jako pies stróżujący, zwykle bernardyn stróżuje niemal 'sam z siebie' gdy dojrzewa i staje się dorosłym psem. Znam jednak niektóre psy bernardyny, które pozostały przyjazne do wszystkich obcych ludzi pomimo tego, że osiągnęły dojrzałość fizyczną i psychiczną i choć dla odwiedzających tych ludzi gości to dobra wiadomość, to jednak sami opiekunowie psa mają to psu za złe, bo chcieliby aby pies pełnił rolę psa stróżującego. Jeśli Twoim największym zamiarem wobec psa jest 'stróżowanie' to może lepiej pomyśleć o owczarku kaukaskim lub psie typu 'moskiewski stróżujący' albo 'mastiff tybetański'? Szkolenie i wychowanie bernardyna na psa stróżującego wymaga dużego doświadczenia, trzeba 'wyczuć psa', jak z nim postępować, jak prowadzić socjalizację, jak prowadzić posłuszeństwo. Jest to obszerny temat którego nie omówię dokładnie w tym miejscu.

Bernardyn jak go wychować?

Myślę, że w trakcie wychowywania szczeniaka bernardyna warto wiele rzeczy robić profilaktycznie, czyli przemyśleć sobie czego oczekuję od psa, a co mi się w psim zachowaniu nie podoba i potem tak prowadzić szkolenie psa aby wzmacniać dobre zachowania i aby wyciszać złe tendencje w psim zachowaniu. Można też powiedzieć, że to pies będzie Twoim nauczycielem, zobaczysz silne i słabe strony w zachowaniu swojego psa i reagujesz na to.

Bernardyn a mrozy

Psy rasy bernardyn bardzo dobrze znoszą mrozy, mają grube futro które chroni je przed zimnem. Powinny mieć dostęp do budy, choć raczej rzadko z niej korzystają. Przeczytaj: co robić gdy pies nie chce spać w budzie

Najczęstsze problemy wychowawcze - czyli co może się zdarzyć, o czym pamiętać i czemu zapobiegać 'za wczasu'

• Ucieka z kojca (i nie możesz nad psem zapanować, musisz psa wpychać do kojca na siłę?) - czyli wieczne zmagania z olbrzymim psem podczas wypuszczania z kojca lub zamykania do kojca. Warto to ćwiczyć od małego, aby pies znał dobrze komendę która oznacza, że ma wejść do kojca, poćwiczyć z psem nawet przez kilka tygodni.
• Bernardyn szczeka i nie daje się uciszyć - wymusza szczekaniem różne rzeczy - to nie ma nic wspólnego z rasą psa - bo może to robić pies każdej rasy - jeśli tak się dzieje, to znaczy, że potrzebujesz kilku porad psiego trenera i problem się rozwiąże, ewidentnie w takich przypadkach to człowiek nie wiedział jak postępować i złe zachowanie się utrwaliło i teraz je trzeba wyciszyć.
• Skacze na właścicieli i pogryza - kolejny typowy problem z bernardynami, zauważ tylko, że właściciele yorków czy shihtzu raczej mało kiedy się na to skarżą a ich psy skaczą na nich codziennie - także sam pewnie zdajesz sobie sprawę, że mamy tu problem typowo związany z tym, że pies jest duży i to co akceptowałbyś u jamnika czy yorka to w przypadku bernardyna jest mocno problematyczne. Jesli masz bernardyna który skacze na Ciebie, brudzi łapami i podgryza ręce lub ubranie to dobra wiadomość jest taka, że da się tego psa oduczyć, da się psa wyszkolić aby tego nie robił. Po prostu zapisz się z psem na szkolenie.
• Wyrywa się do psów (piszczy, szczeka, ciągnie i wyrywa się do psów). Albo nie da się go utrzymać na smyczy - bo strasznie mocno ciągnie na smyczy gdy poprostu wychodzi z Tobą na spacer. To są braki szkoleniowe, które można rozwiązać i w ich przypadku naprawdę bardzo ważne aby zająć się tym gdy pies ma 3-8 miesięcy (im wcześniej tym lepiej) - nie myśl, że pies z tego wyrośnie.
• Agresywny bernardyn - tresura takiego psa, który przejawia agresję i jest już w pełni dojrzałym, silnym psem jest wymagająca, wymaga wiele pracy ze strony człowieka, wiele potrzeba mieć cierpliwości - da się agresywnego bernardyna wyprowadzić na prostą i ułożyć go na posłusznego psa, jednak naprawdę wymaga to zwykle kilku tygodni intensywnych ćwiczeń z psem.

Jeśli masz jakieś pytania odnośnie wychowania bernardyna to pisz w komentarzu pod tym artykułem, albo skorzystaj z działu 'kontakt' - znajdziesz tam również informację o tym w jakich miejscowościach udzielam lekcji szkolenia psów.

Autorem wpisu jest: Michał Szen

Biolog, kynolog, trener psów i psi behawiorysta. Absolwent Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Prowadzę szkolenia psów aby ludzie przestali denerwować się na swoje psy i aby wreszcie poczuli się dumni z tego, że mają tak dobrze wychowanego psa. Poza lekcjami na żywo udzielam również konsultacji behawioralnych online.